Diş Kisti Nedir?

Diş kisti, çevresi bir duvar ile çevrili, merkezden çevreye doğru büyüyen patolojik bir boşluktur.

Kistlerin büyümesiyle oluşturdukları baskı, komşu dişlerin köklerinde erimeye neden olabilir ve çok büyük boyutlara ulaştığında komşu dişlerin kaybına yol açabilir.

Diş Kistlerinin Oluşumu ve Zararları

Diş kistleri, embriyolojik gelişim sırasında dokulara yerleşen hücre artıklarından veya enfekte kök kanalı nedeniyle kök ucunda oluşan patolojik değişiklikler sonucu gelişebilir.

Bunun yanı sıra, kök ucunda kistik lezyon bulunan dişlerin çekimi sonrası çene kemiğinde kalan artık lezyonlardan da oluşabilir.

Diş kistlerinin oluşturabileceği zararlar:

• Gömülü dişlerin neden olduğu kistik lezyonlar görülebilir.
• Çene kemiğinde kemik kaybına, spontan (kendiliğinden) kırıklara ve çevredeki dişlerin kaymasına veya zarar görmesine yol açabilir.
• Nadir durumlarda, çok büyük alanlara yayılan kistler tümörleşebilir ve çene kemiğinde kırıklara neden olabilir.

Kist Ameliyatları

Kist ameliyatlarının temel prensibi, kistin tamamının çevresindeki duvarla birlikte çıkarılmasıdır.

• Kist lezyonu ile ilişkili olmayan komşu diş kökleri korunmalıdır.
• Kist içinde bulunan dişler, apikal rezeksiyon yöntemiyle ağızda tutulabilir.
• Bazı kist türlerinde, kistin oluşturduğu basınç nedeniyle gömülü dişlerin sürmesini sağlamak için kist içine bir direnç yerleştirilir. Bu direnç, her hafta değiştirilerek kist içindeki basınç azaltılır ve yeni kemik oluşumu desteklenir.

Kist tedavisi, fonksiyonel ve estetik sorunlara yol açmamalıdır. Bu nedenle, büyük kist boşlukları uygun kemik greftleri (kemik tozu) ve bariyer membranlarla yeniden yapılandırılmalıdır.

Diş Kisti Neden Oluşur?

Çene kemiğinde veya diş köklerinde kist oluşumunun çeşitli nedenleri olabilir. Yanlış diş tedavileri ve yetersiz ağız hijyeni nedeniyle bakteri oluşumu kistlere yol açabilir.

Zamanında tedavi edilmeyen çürükler de diş kisti oluşumuna neden olabilir.

Diş Kisti Nasıl Tespit Edilir?

Diş ve çene kemiğinde bulunan kistler, ağrı ve şişlik yapmadığı sürece kolay fark edilemez.

Düzenli diş hekimi kontrollerini aksatmayan ve 6 ayda bir muayene olan kişiler, kistlerin erken tespit edilmesi açısından daha avantajlıdır.

Diş kistleri, detaylı muayeneler, röntgenler ve diğer görüntüleme teknikleri ile kolayca tespit edilebilir.

İleri seviyedeki kist problemleri şu belirtileri gösterebilir:

• Ağrı
• Yüzde uyuşma
• Aşırı hassasiyet
• Dişlerde gevşeme ve sallanma

Diş Kisti Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Eğer diş kisti tedavi edilmezse, çene kemiğinde kırık gibi ciddi sorunlarla karşılaşılabilir.

Diş kistleri, kemik erimesine neden olarak çene yapısını ciddi şekilde bozabilir. Bu durum, ağız açmada zorluk ve çene kasılmalarına yol açabilir.

Diş Kisti İlaçla Tedavi Edilebilir mi?

Diş kistleri antibiyotik veya başka ilaçlarla tedavi edilemez.

Kistin tamamen temizlenmesi için kanal tedavisi veya cerrahi müdahale gereklidir.

Diş Kisti Nasıl Tedavi Edilir?

• Kist diş kökünde ise, diş çekimi yapılır.
• Diş çekimi sonrası, kistin tamamen temizlenmesi için küretaj işlemi uygulanabilir.
• Kist çene kemiğinde bulunuyorsa, cerrahi olarak çıkarılır.
• Çene kistlerinin büyüklüğüne bağlı olarak farklı cerrahi teknikler uygulanabilir.

Kist Ameliyatlarında Kullanılan Yöntemler

Enükleasyon Yöntemi

Çene kistinin tek parça halinde çıkarıldığı yönteme enükleasyon denir.

• Bu işlem lokal veya genel anestezi altında yapılabilir.
• Kistin çıkarıldığı bölge dikişlerle kapatılır.

Marsupializasyon Yöntemi

• Büyük kistlerin çıkarılması zor olduğunda bu yöntem uygulanır.
• Kist tek parça halinde çıkarılamıyorsa, önce küçültülerek bölgeden uzaklaştırılır.
• İçerisindeki sıvı boşaltılarak kistin küçülmesi sağlanır.
• Kist büyükse, dren kullanılarak işlem gerçekleştirilir.

Kanal Tedavisi

• Diş kökünde kist oluşumu varsa, kanal tedavisi uygulanarak kistin ilerlemesi durdurulabilir ve diş kaybı önlenebilir.
• Kök kanalına açılan bir delik aracılığıyla işlem gerçekleştirilir.
• Kist nedeniyle oluşan enfeksiyon temizlenir ve zararlı oluşumlar uzaklaştırılır.
• Kanal tedavisi yapılan diş, dolgu ile güçlendirilerek daha sağlam hale getirilir.
• Eğer kistli diş kanal tedavisi ile iyileşirse, dişin çekilmesine gerek kalmaz.

Diş Kisti Tekrarlar mı?

Başarılı bir operasyon sonrasında diş ve çene kistleri genellikle tekrarlamaz.

Ancak düzenli diş hekimi kontrolleri ihmal edilmemeli ve kist oluşumuna neden olabilecek faktörler ortadan kaldırılmalıdır.

Bunun için:

• Ağız hijyenine dikkat edilmelidir.
• Diş çürükleri zamanında tedavi edilmelidir.
• Diş kontrolleri düzenli olarak yapılmalıdır.